POLSKI ZWIĄZEK BRYDŻA SPORTOWEGO

Komunikat Zarządu Głównego PZBS

Kodeks Postępowania Komisji Odwoławczej opracowany w Lozannie w 1999 roku przez WBF został przetłumaczony przez Kazimierza Chłobowskiego i przyjęty do akceptującej wiadomości przez ZG PZBS na posiedzeniu 17 grudnia 2002.

KODEKS POSTĘPOWANIA KOMISJI ODWOŁAWCZEJ 

ZAWIERAJĄCY PRZYKŁADY ODWOŁAŃ I WYTYCZNE DOTYCZĄCE ORZEKANIA

na bazie nowelizacji dokonanej przez Światową Federację Brydżową 6 stycznia 2003

 

Pierwsze wydanie - listopad 1999 r

Wydanie poprawione – grudzień 2001r

                                                                                                     wersja do wydruku

Skład Komisji Odwoławczych
 Uważa się, że idealny ilościowy skład Komisji Odwoławczej (KO) to nie mniej niż trzech i nie więcej niż pięciu członków. Światowa Federacja Brydża (WBF) przyjmuje do wiadomości, że w pewnych okolicznościach KO może tworzyć jeden członek, ale uważa to za niedopuszczalne w zawodach międzynarodowych i trudne do przyjęcia w zawodach krajowych. Wydanie odpowiednich regulaminów w tym zakresie należy do kompetencji organizacji patronujących lub komisji regulaminowych.
 
Członkowie
 W skład KO powinni wchodzić wysokiej klasy gracze oraz inni członkowie posiadający duże doświadczenie brydżowe i wykazujący wyważone podejście do procesu podejmowania decyzji. Przewodniczący KO powinien zadbać, aby eksperci brydżowi odgrywali wiodącą rolę w wydawaniu oceny podjętych decyzji brydżowych, a inni członkowie mieli wpływ na obiektywną ocenę przy stosowaniu prawa i regulaminów do przestawianych KO faktów. Pożądane jest, aby co najmniej jeden członek Komisji miał wgląd w przepisy gry, ale nie jest ani zadaniem tego członka, ani funkcją KO ustalanie, który przepis ma być zastosowany i jak ma być interpretowany, są to sprawy o które należy pytać Sędziego Głównego zawodów (tj. sędziego wg P81) lub jego upoważnionego zastępcy do danej sprawy. Komisja stosuje podaną interpretację przepisu do faktów i okoliczności przypadku. Dla sporządzania opisu przebiegu sprawy i podjętych decyzji, wraz z ich uzasadnieniem i związaną informacją, Komisja powinna zatrudnić lub wyznaczyć ze swego składu Sekretarza.
 
Wycofanie się
Członek KO znający wcześniej fakty związane z zaskarżoną decyzją, w zakresie, który może mieć wpływ na jego obiektywny udział w KO, powinien wycofać się z udziału w obradach. Na jego miejsce należy powołać innego członka. W międzynarodowym turnieju członek KO może podjąć decyzję o wycofaniu się gdy uzna, że jest za bardzo zaangażowany w rozstrzygnięcie sprawy, gdy czuje, że może być uprzedzony do przedmiotu przypadku, omawiał wcześniej przebieg sprawy z zainteresowanymi stronami lub decydował wcześnie o wyniku sprawy. Oczekuje się, że przedstawiciele narodowości związanej z zaskarżonym przypadkiem będą stanowić tylko nieznaczną mniejszość w składzie KO.
 
Funkcja Komisji Odwoławczej
 Komisja rozpatruje i rozstrzyga odwołania zgłoszone, zgodnie z stosownymi przepisami i regulaminami, od decyzji sędziego (wydanej osobiście albo przez upoważnionego pomocnika. Odwołanie od decyzji sędziego może być złożone tylko przez stronę grającą przy stole, przy którym wydano kwestionowane orzeczenie. Nie podejmuje się żadnych akcji w interesie innych uczestników zainteresowanych w wyniku. Uważa się, że nieobecny gracz opowiada się za wnoszonym odwołaniem pod następującymi warunkami:
  1. na wniesienie odwołania w turnieju par musi być zgoda obu członków pary
  1. w turnieju teamów o wniesieniu odwołania decyduje kapitan drużyny, niezależnie od zdania członków teamu; gdy gracze chcą wnieść odwołanie muszą mieć zgodę kapitana

Nie można wnieść odwołania, gdy nie ma wymaganej zgody.

 

Odwołania wg P93B2 mają być rozpatrywane przez Komisję i przysługują jej wtedy wszystkie (i każde) uprawnienia sędziego. Odwołania dotyczące przepisów lub regulaminów rozpatruje sędzia główny. Od jego decyzji można się odwołać do KO, która nie ma prawa zmienić orzeczenia sędziego, może tylko zalecić sędziemu, by zmienił swoją decyzję. Komisja może również zalecić sędziemu ponowne rozpatrzenie kary dyscyplinarnej wymierzonej wg P91A, ale nie może jej unieważnić ani zmienić (dotyczy to również kar wymierzanych wg P90). KO ma prawo wymierzyć karę dyscyplinarną, jeżeli sędzia tego nie zrobił, a stwierdzono przekroczenie przepisów dotyczących właściwego zachowania się. WBF zaleca dużą wstrzemięźliwość w egzekwowaniu tego uprawnienia, gdy tego nie dokonał sędzia i wskazuje na możliwość upomnienia w przypadkach gdy większość KO wyraża zdecydowaną opinię o konieczności podjęcia takiego działania.

 

Zadaniem KO jest wysłuchanie oświadczeń sędziego i graczy, pozwalając później na zabranie głosu przez kapitanów, gdy sobie tego życzą, i zadawanie pytań dla wyjaśnienia każdego aspektu rozpatrywanej sprawy. Sędzią przedstawiającym Komisji fakty i podjęte decyzje powinien być sędzia wydający orzeczenie w danej sprawie przy stoliku. Nie należy przerywać składanych oświadczeń a członkowie KO powinni unikać bezpośredniej wymiany opinii z innymi uczestnikami posiedzenia. Członkowie KO i inni uczestnicy postępowania powinni odnosić się do siebie w sposób kurtuazyjny.

 

Przewodniczący KO ma prawo zażądać przedstawienia odwołania na piśmie przed rozpoczęciem postępowania.

 


Decyzje Komisji Odwoławczych 
Żadna decyzja KO nie jest ważna, jeżeli nie została podjęta w sposób opisany poniżej w głosowaniu uczestniczących członków Komisji. Członek uczestniczący jest to członek, który był obecny w czasie posiedzenia począwszy od momentu składania oświadczenia przez sędziego aż do ostatecznego głosowania kończącego zamknięte obrady Komisji. Decyzja sędziego pozostaje ważna jeżeli nie ma zgody na jej uchylenie, popartej większością głosów członków KO, przy czym przewodniczący ma (dodatkowy) głos rozstrzygający w przypadku równowagi głosów.

 Odwołanie się do “władz krajowych”

Przepisy przewidują możliwość złożenia odwołania od decyzji KO do władz krajowych. Nie można złożyć takiego odwołania, jeżeli nie przeprowadzono uprzednio wszystkich etapów orzekania i odwoływania. Władze krajowe mają prawo do ograniczenia zakresu rozpatrywanych spraw; szeroko rozpowszechnionym zwyczajem, zalecanym przez WFB, jest nie rozpatrywanie przez władze krajowe orzeczeń dotyczących oceny brydżowej, z wyjątkiem spraw w których KO dokonała oceny nie znajdującej żadnego uzasadnienia w przedstawionych w danym przypadku faktach. Sporne sprawy dotyczące przepisów i/lub regulaminów mogą być w pełni przedmiotem rozważań władz krajowych.

WFB nalega, aby na szczeblu zawodów międzynarodowym podjęto wysiłki sformalizowania odwołań od decyzji KO. Charakter turniejów międzynarodowych narzuca jednak ograniczenie odwołań tego rodzaju. Sugeruje się, aby podjęcie decyzji o rozpatrywaniu takiego odwołania było poprzedzone opinią niewielkiej liczby nominowanych seniorów lub ekspertów. Po uzyskaniu pozytywnej opinii należy takie odwołanie rozpatrywać na wspólnym posiedzeniu, np., Komisji Prawa i Regulaminów pod przewodnictwem Prezydenta lub jego zastępcy do danej sprawy. Gdy sprawa nie zasługuje na takie rozpatrzenie opiniujący eksperci mogą wydać negatywną opinię w tej mierze.

  
Orzekanie wyniku rozjemczego
Orzeczenie zapisowego wyniku rozjemczego następuje wtedy (patrz P12C2), gdy naruszenie przepisu naraziło na szkodę stronę niewykraczająca (chociaż zakres rekompensaty uzależniony jest od zachowania się tej strony po zaistnieniu nieprawidłowości). Szkoda powstaje, gdy w następstwie nieprawidłowości, strona niewykraczająca uzyskuje zapis gorszy od oczekiwanego w chwili przed popełnieniem nieprawidłowości. Jeżeli strona niewykraczająca przyczyniła się częściowo lub w pełni do powstałej szkody poprzez podjęcie nierozsądnej, nadmiernie agresywnej lub ryzykownej akcji, to nie otrzymuje rekompensaty za tą część szkody, którą sama zawiniła. Strona wykraczająca otrzymuje jednak wynik obejmujący w pełni konsekwencje wykroczenia. Popełnienie fałszywego renonsu przez stronę niewykraczającą w następstwie nieprawidłowości wpłynie na jej wynik, ale strona wykraczająca uzyskuje wynik nie uwzględniający fałszywego renonsu.

 

Przepis 12C3

Ten punkt przepisów jest w mocy, jeżeli Organizacja Strefowa (OS) nie postanowi inaczej. Ma on zastosowanie w turniejach pod auspicjami WFB. Celem tego przepisu jest umożliwienie KO określenie sprawiedliwego wyniku i przekształcenie tego wyniku, jeżeli uważa że mechaniczne zastosowanie przepisu 12C2 nie daje właściwej satysfakcji obu zainteresowanym stronom. Komisja Odwoławcza uzyskuje w ten sposób status ostatecznego arbitra sprawiedliwości.

 

Pożądane jest, aby przepis 12C3 zmienić w stopniu umożliwiającym rozszerzenie kompetencji KO również na sędziów (głównych). (Byłoby to uzależnione od decyzji OS). To w zakresie uprawnień sędziego leży orzekanie (właściwie skonsultowane) w kwestiach oceny brydżowej, które oddaje najpełniej intencję ustawodawcy. Istnieje potrzeba, by sędzia nie orzekał automatycznie na korzyść strony niewykraczającej, gdy nie ma wątpliwości, że sprawiedliwość każe mu orzec inaczej. [Trwają starania zmiany omawianego przepisu].

 

Nastawienie Komisji Odwoławczej
Oczekuje się, że każda KO zakłada początkowo prawidłowość orzeczenia sędziego. Decyzja ta może być zmieniona tylko na podstawie przedstawionych dowodów. Z tego względu sędzia musi poinformować KO czy jego orzeczenie na korzyść strony nie wykraczającej zawiera margines niepewności pozostającej po przeprowadzeniu właściwej konsultacji.

 

Etyka
Uczestnik może być ukarany za naruszenie etyki tylko wtedy, gdy naruszył przepisy odnoszące się do właściwego zachowania się graczy. Gracz postępujący zgodnie z przepisami i regulaminami nie może być krytykowany. Nie wyklucza to poparcia dla wielkodusznego podejścia do przeciwników, zwłaszcza przy wymianie informacji za zasłonami.

 

“Nielegalna informacja”

Każda informacja użyta jako podstawa do zapowiedzi lub zagrania musi być “legalna”. Aby uważać informację za legalną konieczne jest wskazanie w przepisach lub regulaminach, że jej użycie jest zamierzone. Legalność nie wynika automatycznie z braku zakazu.

 

O ile nie ma wyraźnego zakazu, wykorzystanie informacji wynikających z procedury gry przedstawionej w przepisach jest legalne. Informacja jest również “legalna” gdy stwierdzają to przepisy. Gracz jest uprawniony do podejmowania i wykorzystywania oceny zdolności i tendencji przeciwników oraz skłonności (“stylu”) partnera w tych działaniach, które są spontaniczne a nie nawykowe czy systemowe. Nawyki gracza tworzą część jego metody gry i znajomość ich przez partnera jest informacją legalną, ale ta metoda objęta jest przepisami określającymi umowę partnerów i podlega obowiązkowemu ujawnieniu. Nawyk ustala się gdy jego występowanie jest tak częste, że można go przewidzieć. Nie ujawnienie znajomości nawyków partnera jest niezgodne z P75A i jest również naruszeniem P40.

Wykorzystanie nielegalnej informacji

Jeżeli gracz posiada informację, której użycie przy wyborze zapowiedzi lub zagrania jest nielegalne lub niewłaściwe, to taka informacja zwana jest “informacją nielegalną”. Taką informację można uzyskać jednym z wielu sposobów. Instrukcja postępowania sędziego z taką informacją nie pochodzącą od partnera zawarta jest w P16B i P16C. P16C dotyczy informacji z odzywek i zagrań wycofanych; obejmują one wycofane odzywki i zagrania partnera. Rodzaj innych informacji uzyskanych od partnera stanowi o tym, że są one najczęściej przedmiotem odwołań.

 

Gracz jest uprawniony do podejmowania zapowiedzi i zagrań wynikających z przepisowych zapowiedzi w licytacji i zagrań w rozgrywce, ze szczególnych zachowań przeciwników, lub z innego legalnego źródła. Każda informacja otrzymana od partnera w inny sposób jest nielegalna i jej wykorzystanie, gdy sugeruje zapowiedź lub zagranie jest bezprawne. Wchodzi w to również każda informacja ułatwiająca podjęcie zapowiedzi lub zagrania.

 

Przykładami działań partnera, które mogą przekazać nielegalną informację są:

  • uwaga lub pytanie
  • odpowiedź na pytanie
  • specjalny nacisk lub modulacja głosu albo szczególny gest
  • zainteresowanie się kartą konwencyjną przeciwników w szczególnym momencie, ale gdy partner nie jest w swej kolejności licytacji lub zagrania
  • przeglądanie karty konwencyjnej przeciwników przez dziadka
  • wyraźne wahanie lub nadmierny pośpiech w czasie licytacji lub przy zagrywaniu karty

 

 

lista ta nie wyczerpuje sposobów przekazywania nielegalnej informacji i KO spotyka się z innymi rozmaitymi nielegalnymi działaniami.

 

Gdy zaistnieje domniemanie wykorzystania nielegalnej informacji dostarczonej przez partnera KO powinna odpowiedzieć na następujące cztery kluczowe pytania:

  1. Czy w wyniku działania partnera obwiniany gracz posiada nielegalną informację?
  2. Czy nielegalna informacja mogła wyraźnie zasugerować działanie podjęte przez posiadającego ją gracza?
  3. Czy były logiczne możliwości (lub czy była logiczna alternatywa) innych działań, które zawodnik mógł wybrać zamiast kwestionowanej akcji?

["Logiczna alternatywa jest to działanie, które zostałoby poważnie rozważone i przypuszczalnie podjęte przez znaczną część graczy o tej samej sile i metodach gry co gracze, o których mowa"].

 

  1. Czy w konsekwencji działania gracza posiadającego nielegalną informację przeciwnicy ponieśli stratę? Stratę ocenia się w aspekcie uzyskanego wyniku.

 

Jeżeli odpowiedź na każde z tych pytań brzmi “tak” to należy orzec wynik rozjemczy. Ważne jest pamiętanie, który z graczy posiada nielegalną informację i rozpatrywać działania tylko tego gracza. Zawodnik, który mimowolnie przekazuje partnerowi nielegalną informację nie narusza prawa lub obyczajów, to wykorzystanie tej informacji jest przekroczeniem przepisów.

 

Jeżeli jest widoczne bez żadnych wątpliwości, że gracz zamierzał działać w sposób dający możliwość przekazania partnerowi nielegalnej informacji, należy skonsultować się z sędzią głównym odnośnie naruszenia P73B1. Jeżeli udowodni się, że takie działanie zostało uzgodnione z partnerem, KO zasięga opinii sędziego głównego odnośnie naruszenia P72B2.

 
Rozbieżności między podanym wyjaśnieniem a odnośną ręką.

Kiedy identyczne wyjaśnienie zapowiedzi podaje się obu członkom przeciwnej pary i następnie potwierdza się, że obaj członkowie pary udzielający wyjaśnienia zgadzają się co do ich znaczenia (i nie ma sprzeczności z informacją umieszczoną w karcie konwencyjnej) a faktyczna ręka nie odzwierciedla wyjaśnienia, to sprawę należy rozpatrywać w świetle przepisów i regulaminów dotyczących działania psychologicznego (blefowego).

 

Gdy członkowie pary dają różne wyjaśnienia albo odmienne stwierdzenia w karcie konwencyjnej zdezorientowały przeciwnika można wymierzyć karę proceduralną za naruszenie P75. Ponadto, jeżeli przeciwnicy ponieśli stratę i zachodzi potrzeba zmiany wyniku, oddzielnie orzeka się wynik rozjemczy. (Patrz wcześniejszy komentarz dotyczący wyniku rozjemczego i późniejszy komentarz w sprawie kar proceduralnych).

Zapowiedzi psychologiczne

Definicja zapowiedzi psychologicznej: “Rozmyślne i istotnie nieprawdziwe określenie siły karty lub długości koloru”.

 

Zapowiedź psychologiczna jest legalna, jeżeli nie opiera się na uzgodnieniu wzajemnym z partnerem. Działanie to nie może być karane ani nie może być podstawą do orzeczenia wyniku rozjemczego. Umowa partnerów istnieje na podstawie precyzyjnego uzgodnienia partnerów, może też powstać jako domniemana konsekwencja wielu powtórzeń. Dla uznania, że takie domniemane porozumienie istnieje konieczne jest stwierdzenie, że partner blefującego gracza ma zwiększoną świadomość, że w danej sytuacji zapowiedź może być blefowa. Uznanie może nastąpić tylko wtedy, gdy w opinii KO wystąpiło jedno z następujących zdarzeń:

  1. podobne zastosowanie blefu pojawiło się w danej parze wiele razy w przeszłości a także niedawno tak, że pamięć o tych akcjach zapadła w umysł partnera - nawyk ustala się gdy jego występowanie jest tak częste, że można go przewidzieć, albo
  2. podobne użycie blefu wystąpiło w niedawnej przeszłości i uważa się, że pamięć o nim jest na tyle świeża, że nie mogła zniknąć z umysłu, albo
  3. zapowiedzi psychologiczne pojawiały się z taką częstotliwością i wystarczająco niedawno, że partner jest w pełni świadomy możliwości zaistnienia takich blefów, albo
  4. członkowie pary są wspólnie świadomi istnienia zewnętrznych okoliczności umożliwiających rozpoznanie zapowiedzi psychologicznej.

 

Zapowiedź psychologiczna, która na powyższej podstawie zostaje uznana za uzgodnienie wzajemne partnerów jest niedozwolona i zachodzi konieczność orzeczenia procentowego wyniku rozjemczego wraz z karą proceduralną dla pary wykraczającej, jeżeli okoliczności tak sugerują. Graczy, który mają sprecyzowane uzgodnienie w zakresie zapowiedzi psychologicznych, względnie domniemane porozumienie odnośnie szczególnego rodzaju blefu, należy uprzedzić, że zobowiązani są do posiadania umowy podlegającej postanowieniom P40D.

Ujawnienie tendencji do blefowania
Partnerzy nie mogą bronić się przed zarzutem, że ich działanie blefowe jest uzgodnione przez twierdzenie, że chociaż partner ma świadomość możliwości wystąpienia blefu w danej sytuacji, to jego działanie po zaistnieniu blefu było całkowicie normalne. Przeciwnicy maja prawo do równorzędnej świadomości o każdym uzgodnieniu, sprecyzowanym lub domniemanym, gdyż może ono wpływać na ich wybór odpowiedniej akcji i z tego względu to uzgodnienie musi być ujawnione.

 

Fałszywe zagrania obrońców
Przy stałym założeniu dokonania pełnego ujawnienia uzgodnień obrońców w zakresie zagrywania i zrzucania kart, sporadyczne fałszywe zagrania obrońców są w pełni legalne. Rozgrywający na własne ryzyko polega na prawdziwości zagrywania kart przez obrońców. (Zobacz “Nielegalna informacja”)

 

“Szczególne” 
W przepisach Prawa Brydżowego, regulaminach i niniejszym Kodeksie Postępowania “szczególne” oznacza “dodatkowe do tego co normalne i ogólne”.

 

Działania za zasłonami

Intencją wprowadzenia zasłon jest zmniejszenie do minimum okoliczności w których obaj partnerzy są świadomi zdarzeń nie wchodzących w zakres legalnej licytacji. Do świadomości graczy po obu stronach zasłony nie może dotrzeć zaistnienie dowolnej nieprawidłowości, poprawionej przez przesunięciem deski pod zasłoną. Wszystkie konsekwencje poprawionej nieprawidłowości dla gracza po tej samej stronie zasłony mogą być zniwelowane przez pomocne i wystarczające wyjaśnienia wykraczającego gracza. WBF uważa za pożądane losowe różnicowanie tempa przesuwania deski na drugą stronę zasłony. Ponieważ N i S są graczami, którzy pierwsi licytują po przesunięciu deski, to oni są odpowiedzialni za jej przesuwanie. Uznaje się, że może nie być żadnych implikacji, gdy deska powraca w czasie nie przekraczającym 15 sekund. Czas ten można wydłużyć w późniejszych etapach skomplikowanej lub dwustronnej licytacji, bez stwarzania domniemania zaistnienia nieprawidłowości.

 

Zwraca się uwagę na konieczność zróżnicowania tempa w sytuacji, gdy gracze napotkają na wysoce skomplikowaną sytuację stworzona przez użycie nietypowych konwencji lub uzgodnień. Sędziowie i KO powinny odnosić się życzliwie do graczy, którzy mają do czynienia z taką sytuacją

 

Kary proceduralne

Karę proceduralną można wymierzyć tylko wtedy, gdy nastąpi naruszenie przepisów lub regulaminów opracowanych na podstawie przepisów prawa brydżowego. KO wymierzając karę proceduralną powinna wyszczególnić naruszony przepis lub regulamin.

 

W szczególności WBF chce podkreślić, że gracz, który zapomniał swoją konwencję lub błędnie ją zastosował nie podlega automatycznemu ukaraniu. Zaleca się wymierzanie kary proceduralnej tylko w wyraźnie obciążających okolicznościach, na przykład kilkukrotnie powtórzone niewłaściwe użycie. Do rekompensaty straty służy orzekanie wyniku rozjemczego.

 

Publikowanie orzeczeń KO

Przed przekazaniem orzeczenia KO do publicznej wiadomości przewodniczący KO musi być pewny, że przekazuje ono zadawalający przegląd postępowania i decyzji Komisji. Decyzje powinny być zaopatrzone w odnośne numery przepisów, potwierdzone przez sędziego głównego lub jego zastępcę.

 

 

Lozanna, 24 września 1999.


Przykłady i wytyczne w wersji do wydruku